مقالهی پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف در فهرست پژوهشهای شایسته تقدیر بنیاد بینالمللی پژوهش در گرانش Gravity Research Foundation در سال 2023 قرار گرفت.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه صنعتی شریف، مقالهای با عنوان «انرژی تاریک دینامیکی برگرفته از حد موضعی نظریهی غیرموضعی گرانش» از جواد طباطبایی دانشجوی دکتری، دکتر عبدالعلی بنیهاشمی محقق پسادکتری و دکتر شانت باغرام دانشیار دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتی شریف بههمراه دکتر بهرام مشحون استاد پیشکسوت و بازنشستهی دانشگاه میزوری و استاد معین پژوهشکده نجوم پژوهشگاه دانشهای بنیادی و دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتیشریف، در فهرست تقدیرشدگان بنیاد پژوهش گرانش در سال جاری قرار گرفت.
در این مقاله آمده است؛ ۹5 درصد کیهان از ماده و انرژی تاریک تشکیل شده است، فیزیک هر دو این مولفهها ناشناخته و مشاهده و دریافت ما از دو مولفهی تاریک کیهان فقط از طریق گرانش صورت پذیرفته است. از این رو همواره این ایده مطرح است که شاید مدل بنیادیتری برای گرانش کلاسیک وجود دارد. نظریه بنیادیتری که این دو مولفه به گونهای با آن در ارتباطند.
نسبیت عام اینشتین بر دو اصل مهم استوار است. اصل هم ارزی(هم ارزی جرم گرانشی و جرم لختی) و اصل موضعیت! اصل موضعیت بدین معنا است که اندازهگیریهای فیزیک بهصورت موضعی و فقط در یک نقطه از فضا و زمان انجام میشود. جالب آن که پدیدههای فیزیکی مانند «موج» وجود دارند که نشان از ماهیت غیرموضعی اندازهگیری دارند. از این رو میتوان بهدنبال ساختن نظریه غیرموضعی از نسبیت و گرانش بود.
در کتاب گرانش غیر موضعی از استاد مشحون که در سال ۲۰۱۷ با انتشارات آکسفورد به چاپ رسیده است این ایده بهصورت مبسوط واکاویده شده است.
در پژوهش جدید؛ طباطبایی و همکاران حد موضعی گرانش غیرموضعی برای کیهان همگن و همسانگرد را بهدست آوردهاند. در این مقالهی تکمیلی دیگر، آنها نشان دادهاند که تحول مولفههای تشکیلدهنده کیهان از مدل استاندارد متفاوت خواهد بود! بهصورت خاص در این مدل هندسهی فضایی کیهان تخت بوده و ثابت کیهانشناسی بهعنوان مولفهای که چگالی ثابتی دارد، نمیتواند عامل انبساط تندشونده کیهان باشد. بهبیانی دیگر عامل انبساط تندشونده انرژی تاریک دینامیکی است. این گروه پژوهشی درحال بررسی جوانب متفاوت این نظریه غیرموضعی گرانش و اثرات آن بر کیهانشناسی هستند.