دکتر وثوقی وحدت عضو کمیته انضباطی دانشگاه، پیرامون فضای این روزهای دانشگاه با خبرنگار روابط عمومی در خصوص مأموریت شورای انضباطی و نحوه اجرای آیین نامه انضباطی در دانشگاه شریف گفتگو کرد.
نقش شورای انضباطی دانشجویان در دانشگاه چیست و معمولا برای رسیدگی به موارد مختلف چه روندی را طی می‌کند؟
- شورای انضباطی دانشجویان نهادی است که برای رسیدگی به تخلفات دانشجویان با هدف کمک به تحقق اهداف اصلی دانشگاه توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی تدوین شده و وجودش در راستای استقلال دانشگاه بدون ورود نهادهای بیرون از دانشگاه در رسیدگی به تخطی دانشجویان از رفتار قانونی است. در این شورا، پرونده‌ها به‌صورت مجزا بررسی می‌شود. پرونده‌های انضباطی یا به درخواست یک شاکی خصوصی و یا گزارش مراجع ذی‌صلاح دانشگاه همچون معاونت آموزشی و یا حراست دانشگاه تشکیل می‌شود. این گزارش‌ها با دقت مورد تجزیه و تحلیل و رسیدگی قرار می‌گیرند و با توجه به تنبیهات مندرج در آیین‌نامه، با تلاش برای وحدت رویه، توسط شورا به دانشجوی خاطی ابلاغ می‌شود. البته این نکته نیز مهم است که اگر کسی خدای ناکرده عملی مانند سرقت یا آسیب‌های جسمی و جرحی یا هتک حرمت انجام دهد که از لحاظ قضایی جرم محسوب شود، اشخاصی که از این جرم متاثر شده‌اند، می‌توانند در محاکم قضایی بر علیه او شکایت کیفری تنظیم کنند و این شکایت‌ها به شکل جداگانه در دادگاه قابل رسیدگی است.
یکی از سوالاتی که این روزها برای دانشجویان مطرح بود، این است که چرا حضور در تجمعات، تخلف محسوب می‌شود؟ آیا اساسا مدلی برای اعتراض قانونی در دانشگاه وجود دارد؟
– به‌طور کلی هر فعالیتی که منجر به اختلال و یا مزاحمت در برنامه‌های دانشگاه شود، تخلف محسوب می‌شود و برای اعمالی که به‌صورت دسته‌جمعی به قصد آشوب در دانشگاه انجام شود، تنبیهات سختی درنظر گرفته شده است. البته، تجمعات قانونی توسط تشکل‌های دانشجویی با مجوز هیئت نظارت بر تشکل‌ها قابل انجام است. اما، اعتراض‌های غیرقانونی که معلوم نیست متولی آن کیست و مطالبات و انتظارات آن را چه کسانی طراحی و پیاده‌سازی می‌کنند، اعتراضات غیرقانونی است. همراهی با اعتراضات غیرقانونی طبق آیین‌نامه تخلف است و برای حفظ آرامش دانشگاه ضروری است که اعتراضات در چهارچوب‌های ازپیش‌تعیین‌شده شکل بگیرد.
چرا شورای انضباطی به مسائل اخیر دانشگاه ورود کرد؟
– طبق آیین‌نامه انضباطی، وظیفه اصلی شورای انضباطی حفاظت از حقوق عموم دانشجویان است. اتفاقات فعلی دانشگاه منجر شد که نظم و انضباط دانشگاه به هم بخورد و در پی آن در فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی دانشجویان اختلال جدی به وجود بیاید. از سوی دیگر، این اتفاقات سلامت روانی و آسایش ذهنی دانشجویان را که یکی از الزامات برای حفظ عملکرد دانشجویان است، مخدوش کرده است. جالب است بدانید که حتی یکی از دانشجویان بازداشتی با توجه به شرایط حاد آموزشی، اعلام نارضایتی شدید از وضع پیش‌آمده داشت!
با این اوصاف نظر شما درباره تجمعات اخیر در دانشگاه چیست؟
– خوب است که دانشجویان عزیز بدانند که دعوت به اکثر تجمعاتِ بدونِ مجوز، توسط افرادی است که در ایران حضور ندارند و با نفوذ در گروه‌های دانشجویی، بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای، دانشجویان، دانشگاه و حتی کشور را متحمل خسارت‌های فراوانی می‌کنند. از دانشجویان انتظار می‌رود که نسبت به این افراد با دیده تردید نگاه کنند و عنان کار خود را به دست این افراد ندهند.
در ایام بررسی پرونده‌ها، چه نکته‌ای بیشتر از همه نظر شما را جلب کرد و به نظرتان مهم آمد؟
- اکثر دانشجویانی که در تجمعات غیرقانونی برای آنها محکومیت صادر شده، از دانشجویانی هستند که اهل تهران نیستند و طبعا از مشورت نزدیک خانواده‌های خود محروم بوده‌اند و به نظر می‌رسد که درگیر جوسازی‌های رسانه‌ای این تجمعات شده‌اند. مشورت‌گیری از خانواده‌ها و درارتباط بودن با آنها بسیار کمک‌کننده است. با توجه به حساسیت خانواده‌ها در مورد فرزندانشان، دانشگاه باید هشدارهای لازم را قبل از وقوع هر اتفاق ناخوشایندی به ایشان بدهد تا دانشجویان ناآگاهانه دچار هزینه نشوند. به نظر من، دانشگاه در این زمینه ضعیف عمل کرده است.
آنطور که جسته و گریخته شنیده می‌شد، یکی از موارد پرتکرار در شکایات اخیر، به‌کاربردن الفاظ و شعارهای ناشایست بود. نظر کمیته در این خصوص چیست؟
- مقابله با هتاکی و حرف‌های رکیک که در شأن محیط علمی و دانشجو نیست، از مواردی است که با جدیت در آیین‌نامه انضباطی به آن پرداخته شده و ما در دانشگاه شریف به شکل مضاعف روی این مساله حساس هستیم. چرا که فکر می‌کنیم این گونه الفاظ تحت هیچ شرایطی جایی در دانشگاه ما ندارند. لذا، ما همیشه از دانشجویان خواهش می‌کنیم با چنین جمع‌هایی همراهی نکنند تا دچار عواقب ناخواسته حضور در این جمع‌ها نشوند. ما در همین مدت، یکی دو نفر از دانشجویان را، به همین دلیل که جمعیت را در زمانی که شعارهای انحرافی داده می‌شود، ترک کردند مشمول تخفیف در تنبیه کرده‌ایم.
احکامی که برای پرونده‌های مختلف صادر می‌شود، بیشتر از چه جنسی است و قانونگذار چه مواردی را درنظر گرفته است؟
- در آیین‌نامه انضباطی برای تخلفاتی همچون ایجاد بلوا و آشوب تنبیهات سنگینی تا سقف اخراج دانشجو از دانشگاه با محرومیت از تحصیل در كلیه دانشگاه‌ها تا 5 سال درنظر گرفته شده است. اما، شورای انضباطی در شورای بدوی خود تا به امروز منع موقت از تحصیل به مدت یک یا دو ترم را برای برخی اشخاص که نقش کلیدی در تجمعات غیرقانونی و تخریب دانشگاه داشتند، درنظر گرفته است که در مقایسه با سقف پیش‌بینی‌شده در آیین‌نامه کمتر است و برای مابقی تنبیهاتی از جنس تذکر و توبیخ درنظر گرفته شده است. البته برای یکی از دانشجویان به علت اغتشاش منجر به ضرب و جرح در حال بررسی تقاضای تشدید تنبیه تا چهار ترم منع موقت از تحصیل هستیم.
چقدر روندی که در ممنوع‌الورودی و تشکیل و بررسی پرونده‌ها طی شده، مطابق قانون بود؟
- ممنوع‌الورودی‌ها مرتبط به کمیته انضباطی نیست و بر اساس آیین‌نامه انضباطی، با تشخیص و گزارش حراست دانشگاه و با دستور رئیس دانشگاه افرادی که حضور آنها می‌تواند باعث آسیب جدی به نظم و انضباط دانشگاه شود، از حضور در دانشگاه محروم می‌شوند.
پس از انتشار احکام، آیا دانشجو می‌تواند درخواست تجدید نظر بدهد یا به حکم صادره اعتراض کند؟
- آیین‌نامه انضباطی برای اعتراض و هیئت تجدید نظر پیش‌بینی‌هایی دارد که بر اساس آن می‌توان اقدام نمود.
این دست اقدامات کمیته چقدر در انتقال پرونده‌ها از بیرون دانشگاه به داخل و حفظ استقلال دانشگاه و عدم ورود نهادهای بیرونی به ساختار انضباطی آن موثر است؟
- حتما همین طور است. اصلاً فلسفه کمیته انضباطی این است که رسیدگی به تخلفات در درون دانشگاه و بدون دخالت نهادهای بیرونی، قضایی یا امنیتی انجام شود و پای دانشجو به دادگاه و خدای ناکرده زندان باز نشود.
بعضی معتقدند که صدور احکام کمیته و مجموعا انضباطی‌کردن برخی دانشجویان، باعث التهاب بیشتر در دانشگاه می‌شود؛ نظر شما در این باره چیست؟
- البته این طور هست که اعمال مقررات برای افرادی که تخلف می‌کنند، خوشایند نیست. اما حفظ نظم و انضباط و شئون دانشگاه برای همه مساله مهمی است. باید توجه داشته باشیم که اکثر دانشجویان با هدف علم، آموزش و کار دانشگاهی به دانشگاه آمده‌اند و برقراری روال طبیعی و نظم و ثبات برای اکثریت دانشجویان در اولویت است. نکته مهم دیگر این است که عدم برخورد انضباطی از درون دانشگاه، گاهی باعث دخالت نهادهای بیرونی شده و می‌شود و هزینه آن دخالت برای دانشگاه و التهابی که آن ایجاد می‌کند، به مراتب بیشتر از برخوردهای انضباطی داخل دانشگاه است.