آیین معارفه و تکریم رییس دانشگاه صنعتی شریف با حضور وزیرعلوم، تحقیقات و فناوری، رییس سابق سازمان انرژی اتمی و رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی عصر روز چهارشنبه نوزدهم آبانماه سال جاری آیین تکریم و معارفه رییس دانشگاه صنعتی شریف با حضور دکتر زلفی‌گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، دکتر صالحی رییس سابق سازمان انرژی اتمی، دکتر منادی رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، معاونین، اساتید و مدیران دانشگاه در سالن آمفی تئاتر دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف برگزار شد.
در ابتدای مراسم حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر طباطبایی، رییس دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه صنعتی شریف ضمن تشکر از زحمات هفت ساله دکتر فتوحی گفت: دکتر فتوحی معتقد به نظام و یکی از افراد وطن‌پرستی است که با وجود شرایط مطلوب برای حضور در دانشگاههای خوب دنیا، خدمت در کشور خود را مقدم شمرد. وی دانشمند سرآمد و سطح بالایی در رشته خود است و مشکلات مدیریت وقفه‌ای در تحقیقات ایشان وارد نکرد و همچنان جزو استادان فعال در امر پژوهش بود.
رییس دفتر نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه با اشاره به توسعه ساخت و ساز در دوران مدیریت دکتر فتوحی افزود: تکمیل ساختمان جدید دانشکده مهندسی مکانیک، دانشکده مهندسی هوافضا، پارکینگ دانشکده مدیریت و اقتصاد، ساختمان معاونت پژوهشی و ساختمان جدید آموزش، همچنین تاسیس بنیاد حامیان شریف، تدوین برنامه راهبردی دانشگاه صنعتی شریف و نظم بخشیدن به بودجه دانشگاه از تلاش‌های دکتر فتوحی در هفت سال مسئولیتش در دانشگاه بود.
در ادامه دکتر طباطبایی ضمن تبریک به دکتر جلیلی، سرپرست جدید دانشگاه صنعتی شریف افزود: دکتر جلیلی شخصی مردم‌دار است و ارتباط مطلوبی با استادان و دانشجویان داشته و دارد.
وی در ادامه سخنان خود ضمن آرزوی موفقیت برای دکتر جلیلی در زمان ریاست دانشگاه صنعتی شریف خاطرنشان کرد: امیدوار هستیم پیگیری به جهت ایجاد منابع جدید برای دانشگاه و استقلال مالی با تاکید بر آموزش و روند جذب هئیت علمی درخور دانشگاه صنعتی شریف ادامه داشته باشد.
دکتر طباطبایی در پایان صحبتهایش خطاب به رییس جدید دانشگاه افزود: در کنار شما هستیم و امیدواریم یکی از بهترین و طلایی‌ترین دوران دانشگاه شریف در زمان شما رقم بخورد.
دکتر فتوحی رییس سابق دانشگاه در ابتدای صحبت‌های خود گفت: دانشگاه صنعتی شریف در جایگاهی قرار دارد که افتخار همه ما و افتخار کشور است. این جایگاه با تلاش و از خود گذشتگی اعضای هیئت علمی، کارکنان، دانشجویان و مدیران دانشگاه از بدو تاسیس تاکنون به دست آمده است. این نهاد که مسیر رشد و بالندگی خود را در طول 56 سال گذشته بصورت مستمر و فزاینده طی کرده است، امانتی است در دست ما که باید به نسل آینده تحویل دهیم در شرایطی که با تلاش و کوشش خود آن را گامی به جلو برده باشیم.
وی افزود: برای من باعث مباهات بود که به عنوان منتخب شورای دانشگاه هفت سال مدیریت این دانشگاه پر افتخار را برعهده داشته باشم و در حد بضاعت خود برای ارتقای آن از ابعاد مختلف تلاش کنم.
رییس دانشگاه در ادامه خلاصه‌ای از عملکرد و اقدامات انجام شده و نتایج به دست آمده در هفت سال مدیریت دانشگاه صنعتی شریف را ارائه کرد.
وی گفت: مهمترین چیزی که از ابتدا در فکر آن بودم و دغدغه اصلی من بود تلاش در دوری از روزمرگی و حرکت بر مبنای یک برنامه راهبردی در دانشگاه بود. لذا اولین اقدام تشکیل شورای برنامه ریزی راهبردی دانشگاه متشکل از همکاران باتجربه، متخصص و با سلایق و دیدگاههای مختلف بود.
دکتر فتوحی در ادامه به اهداف اساسی در برنامه راهبری دانشگاه اشاره کرد و گفت: سرآمدی در آموزش و تربیت سرمایه انسانی جامعه، سرآمدی در علم و فناوری، سرآمدی در اثربخشی اجتماعی، ارتقای جایگاه دانشگاه به تراز بین‌المللی، ایجاد یک زیست‌بوم اخلاق محور، خردگرا، آزاداندیش، منضبط و بانشاط، توسعه فضای فیزیکی و امکانات کالبدی و ارتقای زیرساخت‌های مدیریتی و نظام حکمرانی، از جمله اهداف و تم‌های مهم و اساسی بود که در برنامه راهبردی دانشگاه دنبال می‌شد.
رییس پیشین دانشگاه در بخش دیگری از صحبتهایش به بعضی از رئوس اقدامات صورت گرفته و نتایج کسب شده اشاره کرد و ااز عضای هیئت رئیسه، مدیران میانی دانشگاه، روسای دانشکده‌ها و پژوهشکده‌ها و همه کسانی که در تحقق این اهداف نقش داشته اند تشکر و قدردانی کرد.
وی گفت: همانطور که مستحضرید یکی از ارکان مهم دانشگاه را سرمایه انسانی آن تشکیل می‌دهد و اعضای هیئت علمی در این رابطه از جایگاه و اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. از بدو تاسیس دانشگاه نیز جذب اعضای هیئت علمی توانمند و متعهد به کشور و علاقه مند به تعلیم و تربیت رمز موفقیت و برتری آن نسبت به دیگر دانشگاه‌ها بود که حتی از قدمت زیادی برخوردار بودند. در این دوره تلاش کردیم که کیفیت استخدام‌ها نه تنها کم نشود بلکه ارتقا پیدا کند. جذب 130 عضو هیات علمی از فارغ التحصیلان برترین دانشگاههای خارجی و داخلی در طول 7 سال گذشته گواهی بر این مدعا است. از نظر تعداد به گونه‌ای عمل شده است که نسبت دانشجو به استاد از عدد 23 به عدد 20 ارتقا پیدا کرده است و بر اساس هدفگذاری صورت گرفته در برنامه راهبردی دانشگاه باید تا سال 1405 به عدد 17 بهبود پیدا کند. این در حالی است که در سالهای اخیر به دلیل شرایط سخت اقتصادی و عدم افزایش حقوق و مزایای اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها، تمایل برای بازگشت به کشور و اشتغال در دانشگاه کاهش یافته است. همچنین تلاش بی وقفه هیات ممیزه دانشگاه و کمیسون‌های مربوطه و دقت نظر آنها نقش ویژه‌ای را در انعکاس سیاستهای دانشگاه در حفظ و ارتقا و رصد کیفیت عملکرد اعضای هیات علمی دانشگاه داشته است. از این نظر نیز شاهد یک پیشرفت قابل توجه هستیم و این مهم حاصل نشد مگر با تلاش همکاران در کارگروه‌های علمی دانشکده ها، هیات اجرایی جذب و هیات ممیزه دانشگاه.
دکتر فتوحی یادآور شد؛ با شیوع ویروس کرونا، دانشگاه صنعتی شریف بلافاصله و زودتر از هر دانشگاه دیگری در ایران بستر آموزش مجازی را فراهم کرد. این سرعت عمل مرهون تلاش همکاران در مرکز آموزش‌های الکترونیک بود که مدت‌ها قبل از کرونا مقدمات آموزش مجازی را فراهم کرده بودند. این موضوع نیز یکی از جهت گیری‌های کلان پیش بینی شده در برنامه راهبردی دانشگاه بود که به سرآمدی در آموزش و ارتقای اثربخشی دانشگاه کمک می‌کند.
وی خاطرنشان کرد؛ اگرچه آموزش مجازی نمی‌تواند مزایای آموزش حضوری را داشته باشد ولی تجربه ارزشمندی که اعضای هیئت علمی، دانشجویان و کارکنان در این زمینه کسب کردند می‌تواند در آینده (حتی بعد از ریشه کن شدن ویروس کرونا و حضور فعال و با نشاط دانشجویان در دانشگاه) در جهت توسعه کمی و کیفی آموزش به ویژه آموزش مدیران و کارشناسان صنعت مورد استفاده قرار گیرد.
رییس سابق دانشگاه اذعان داشت: از جمله معیارهای دیگری که پویایی و بالندگی یک دانشگاه را مورد سنجش قرار می‌دهد، دوره‌های آموزشی جدیدی است که به فهرست دوره‌های دانشگاه اضافه می‌شوند و البته به تبع آن برخی از دوره‌های آموزشی که متوقف می‌شوند. دانشگاه صنعتی شریف در برنامه راهبردی خود ایجاد دوره‌های آموزشی جدید "به‌ویژه دوره‌های میان‌رشته‌ای" را مورد تأکید جدی قرار داده است. در این خصوص خوشبختم که به استحضار برسانم که در طی این 7 سال 9 زمینه میان رشته‌ای در شورای تحصیلات تکمیلی و شورای دانشگاه به تصویب رسیده و عمدتا اقدام به گرفتن دانشجو داشته‌اند.
دکتر فتوحی در ادامه به ارائه توضیحاتی در خصوص اقدامات انجام شده در حوزه پژوهش و فناوری دانشگاه پرداخت و گفت: دانشگاه صنعتی شریف در طول دو دهه گذشته شاهد پیشرفت‌های خوبی در حوزه پژوهش و فناوری بوده است و تلاش ما در این دوره بر تداوم پیشرفت‌ها و توسعه فعالیتها به ویژه در زمینه‌های؛ تدوین برنامه راهبردی پژوهش و فناوری دانشگاه در جهت تکمیل زنجیره دانش به ارزش، اجرای برنامه‌های گسترده‌ای برای توسعه، ارتقای کیفیت و هدفمند کردن پژوهشهای بنیادی و کاربردی، ساماندهی پژوهشکده‌ها و مراکز پژوهشی، توجه جدی به حوزه‌های بین رشته‌ای از طریق پیگیری دوره‌های تحصیلات تکمیلی در این حوزه‌ها و ایجاد دو پژوهشکده‌های جامع و اهتمام جدی به توسعه فناوری و ایجاد نهادهای دانش بنیان بوده است.
دکتر فتوحی خاطرنشان کرد؛ توسعه و ارتقاء زیر ساخت شبکه فناوری اطلاعات و پردازش سریع با توجه به لزوم بازسازی مرکز فناوری اطلاعات که با کمک معاونت علمی و فناوری اعتباری مبالغ 42 میلیارد ریال در سال 95 و1394 برای این امر اختصاص یافت و اقدامات بسیار اساسی در جهت ارتقا مرکز فناوری اطلاعات و شبکه فناوری اطلاعات دانشگاه و خوابگاهها انجام شد، از دیگر اقداماتی بود که در بخش پژوهش و فناوری دانشگاه انجام شده است.
وی گفت: گسترش کم نظیر قراردادهای صنعتی دانشگاه با در نظر گرفتن امتیازهای تشویقی در هیئت ممیزه، ایجاد و بهره برداری از مجتمع‌های خدمات فناوری، گسترش خدمات پشتیبانی از قراردادهای پژوهشی از جلمه اتفاقات ارزشمندی است که می‌توان به آن اشاره کرد.
رییس سابق دانشگاه یادآور شد؛ پایه گذاری ناحیه نوآوری شریف و پیگیری تصویب طرح جامع این ناحیه با کمک معاونت علمی و شهرداری منطقه در اطراف دانشگاه صنعتی شریف با محوریت بخش خصوصی که به تجاری سازی دستاوردهای پژوهشی دانشگاه، ایجاد اشتغال مولد برای دانشجویان و فارغ التحصیلان و جلوگیری از مهاجرت ایشان به خارج از کشور و نهایتا به آبادانی، پیشرفت و رفاه اجتماعی جامعه کمک کند. در این زمینه موفقیت‌های چشم گیری حاصل شده است که نمونه‌ای از آن استقرار شرکتهای دانش بنیان در اطراف دانشگاه، ایجاد و توسعه پارک علم و فناوری، گسترش قابل توجه مرکز رشد شریف و نیز ایجاد و توسعه شتاب دهنده شریف و به رسمیت شناخته شدن نواحی مجاور دانشگاه به عنوان ناحیه نوآوری شریف است.
دکتر فتوحی در ادامه به برخی از فعالیتها و اقدامات انجام شده در حوزه فرهنگی و دانشجویی دانشگاه اشاره کرد و گفت: در طول هفت سال گذشته به موضوع فرهنگ و فعالیت‌های فرهنگی توجه ویژه‌ای شده است. دانشجویان از تفکرات و سلایق مختلف در چارچوب ضوابط و آیین نامه‌ها علایق خود را پیگیری کرده‌اند. افزایش تعداد نشریات دانشجویی، تعداد رویدادهای فرهنگی و مذهبی برگزار شده (حتی در شرایط کرونا) و استقبال دانشجویان، کارکنان و اعضای هیئت علمی از طرح‌های دانشگاه همچون شریف زیبای من، شریف بدون خودرو و جشنواره اقوام گواهی بر این مدعی است.
وی افزود: در حال حاضر، 30 کانون فرهنگی و هنری، 26 انجمن علمی و فرهنگی، 4 تشکل اسلامی دانشجویی و نزدیک به یکصد نشریه دانشجویی در دانشگاه فعال هستند که در زمینه‌های مختلف علمی، هنری، ورزشی، سیاسی و مذهبی به تولید محتوای سالم و خلاق پرداخته‌اند.
دکتر فتوحی خاطرنشان کرد؛ در حوزه دانشجویی اهتمام ما به توسعه امور رفاهی و بهبود شرایط زندگی با شعار "خاطره خوش زندگی دانشگاهی" بود. در این زمینه می‌توان به فعالیتهایی همچون بهبود فضاهای ورزشی، ایجاد یا بهبود فضاهای ورزشی و تفریحی، ایجاد فضاهایی برای گفتگو و کار گروهی به ویژه در طبقات همکف دانشکده‌ها، ایجاد فضاهای سبز و استراحت، ایجاد تنوع در امکانات غذاخوری و زیبا سازی و نوسازی خوابگاهها اشاره کرد. بازسازی اساسی و ارتقا خوابگاهها و سرعت بخشیدن به آن بویژه در زمان شیوع ویروس کرونا و تعطیلی خوابگاهها، طرح بازسازی و نوسازی 1000 اتاق خوابگاه‌های مختلف دانشگاه که تاکنون در قالب طرح 30-30-40، بیش از 100 اتاق بازسازی کامل شده‌اند. به علاوه مشاعات خوابگاهها و تجهیزات سرمایش و گرمایش آنها نیز بازسازی شده‌اند.
رییس پیشین دانشگاه یادآور شد؛ کمبود فضای کالبدی یکی از مشکلات اصلی و مزمن دانشگاه بوده است. یکی از برنامه‌های اصلی من تکمیل پروژه‌ها و ساختمانهای موجود بود. در طی سالهای اخیر سه پروژه با مجموع زیربنای بالغ بر 43000 مترمربع تکمیل و به بهره برداری رسیده‌اند که هر یک کمتر از 30 درصد پیشرفت داشتند. ساختمان جدید دانشکده مهندسی مکانیک با 15200 متر مربع زیربنا، ساختمان کلاسهای درس با 10000 متر مربع زیربنا و ساختمان جدید دانشکده هوافضا و معاونت پژوهشی و مجتمع های نوآوری با 18200 متر مربع زیربنا. پروژه دانشکده مهندسی و علم مواد با 10170 متر مربع زیربنا، توسعه دانشکده مهندسی عمران با حدود 10000 متر مربع زیربنا نیز شروع شدند که البته با سرعت کمی پیش می‌روند. با تکمیل فازهای دوم و سوم مجتمع‌های خدمات فناوری نیز 3700 متر مربع به فضاهای پژوهشی و خدمات فناوری اضافه شده است. از دیگر اقدامات انجام شده، طراحی و ساخت پروژه سردر دانشگاه، تکمیل آمفی تئاتر دانشکده مدیریت و اقتصاد (با حدود 500 نفر ظرفیت)، تکمیل آمفی تئاتر کامپیوتر (با ظرفیت حدود 350 نفر)، تکمیل و بهره برداری از طبقه ششم دانشکده فیزیک که با کمک سازمان انرژی اتمی ایران و طرح 50 درصدی وزارت عتف و سازمان برنامه بودجه ساخته شد و طبقه هفتم دانشکده مهندسی برق است. همچنین پروژه پارکینگ طبقاتی با مساحت 36000 متر مربع بدون استفاده از منابع دولتی به صورت BOT تکمیل و افتتاح شد. بدون تردید افزایش بیش از 100.000 متر مربع فضای کالبدی در طول 7 سال (متوسط 15000 مترمربع در سال) که بخش قابل توجهی از آن با کمک نیکوکاران و معاونت علمی و فناوری به ثمر رسیده است، بدون تلاش شبانه روزی مدیران و کارشناسان به ویژه همکاران معاونت اداری و مالی امکان پذیر نبود.
وی گفت: از دیگر اقدامات اساسی صورت گرفته در این زمینه "تهیه طرح جامع توسعه فضای فیزیکی دانشگاه" است که مراحل نهایی خود را سپری می‌کند و بر اساس آن برنامه دانشگاه برای توسعه فضای فیزیکی و کالبدی برای یک افق 15 ساله (سال 1414) مشخص خواهد شد و مبنای تصمیمات و اقدامات آتی قرار خواهد گرفت. این طرح نیز یکی از اقدامات در چارچوب برنامه راهبردی دانشگاه است.
دکتر فتوحی در ادامه خاطرنشان کرد؛ اقدام مهم دیگر دانشگاه اخذ مجوز از وزارت عتف، وزارت امور اقتصادی و دارایی، بانک مرکزی و شورای اقتصاد برای اخذ وام 100 میلیون دلاری از بانک توسعه اسلامی است که البته قرار بود قسط اول آن در سال 2021 آغاز شود که به دلیل مشکلات منابع ارزی فعلا متوقف شده و امیدواریم با همکاری و موافقت بانک مرکزی برای خرید تجهیزات آزمایشگاهی زودتر عملیاتی شود.
رییس سابق دانشگاه در خصوص جایگاه بین‌المللی دانشگاه صنعتی شریف نیز گفت: در سالهای اخیر امور بین‌الملل دانشگاه فراز و نشیب‌های زیادی را تجربه کرده است. یکی از اولویتهای دانشگاه در این دوره ارتقا به تراز بین‌الملل بوده است؛ بدین معنی که شاخص های آموزشی، پژوهشی و فناورانه دانشگاه از لحاظ کمی و کیفی به نحوی تحول یابد تا جایگاه دانشگاه در سطح ملی، منطقه‌ای و بین المللی سرآمد و در تراز دانشگاههای برتر جهان قرار گیرد. با این هدف، برنامه‌های عملیاتی مختلفی طرح و به اجرا درآمد. با الویت دهی به منافع کشور و با توجه به شرایط ملی و بین الملی، طرح «Internationalization at home» پیاده سازی شد. وی افزود: در این خصوص در حوزه‌های آموزشی و پژوهشی و با همکاری با معاونتهای مربوطه فعالیتهایی صورت گرفت از جمله :
در حوزه آموزش می‌توان به ارایه دوره‌های تخصصی کارآفرینی برای توانمندسازی دانش آموختگان، جذب دانشجویان بین‌الملل کیفی بخصوص در پردیس بین الملل دانشگاه، فراهم آوری بستر گذراندن دروس تخصصی در خارج از کشور و یا ارایه دروس توسط استادان بین المللی، گسترش دوره‌های کارآموزی بین‌المللی، افزایش فرصت‌های مطالعاتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی از طریق عقد تفاهم نامه‌های دوجانبه و چندجانبه و ارایه تسهیلات مالی، گسترش دورهای دکتری مدرک مشترک و دوگانه اشاره کرد.
در حوزه پژوهش توجه خاصی به همکاری‌های بین المللی از طریق ارایه مشوق‌های ویژه مانند تامین گرنت برای همکاری‌های پژوهشی بین المللی، توجه ویژه به فعالیت‌های بین المللی در نظام ترفیع و ارتقای اعضای هیات علمی، حمایت ویژه از پژوهشهای کاربردی و الویت دار در قالب همکاری‌های بین المللی، توجه ویژه به اثربخشی دستاوردهای پژوهشی در سطح بین المللی از طریق رصد ارجاعات و ارایه مشوق‌های ویژه به پژوهشگران پراستناد دانشگاه، ایجاد زیرساخت جذب پژوهشگران پسادکتری بین المللی، اتصال شبکه آزمایشگاهی دانشگاه به شبکه‌های بین المللی و عضویت فعال در کنسرسیوم‌های پژوهشی ملی و بین المللی (مانند سرن) انجام شده است. انجام این فعالیتها در مدیریت امور بین الملل دانشگاه و با مشارکت جدی و فعال دانشکده‌ها و پژوهشکده‌ها در شرایطی که روابط سیاسی کشور با بعضی از کشورها (عموما کشورهای غربی) به دلیل تحریم های ظالمانه بین المللی با محدودیت هایی روبرو بود، شرایط اقتصادی کشور اجازه گسترش فعالیتها (به ویژه سفرهای علمی) را نمی‌داد و شیوع ویروس کرونا هم مزید بر علت شد، نه تنها رشد قابل توجهی را در امور بین‌الملل دانشگاه داشته بلکه ارتقای جایگاه دانشگاه صنعتی شریف در نظام‌های رتبه بندی بین المللی حاصل این تلاش‌ها و تدبیرها است. لازم به ذکر است که بهبود جایگاه دانشگاه در نظام رتبه بندی یک هدف نیست، بلکه یک شاخص است.
دکتر فتوحی گفت: یکی از مهم ترین اتفاق‌هایی که در این دوره شاهد آن بودیم. ایجاد یا احیای نهادهایی بود که به اداره بهتر دانشگاه و تنوع بخشی به درآمدها کمک می‌کرد. در همین راستا و به دنبال تدوین برنامه راهبردی، مرکز برنامه ریزی راهبردی تاسیس شد تا به اجرای برنامه راهبردی و اتصال آن به نظام بودجه ریزی بپردازد. همچنین از این مرکز خواسته شد تا زمینه را برای پایش شاخص‌های راهبردی و ارزیابی عملکرد دانشگاه در اجرای برنامه‌های راهبردی فراهم کند. در این زمینه یک داشبورد مدیریتی طراحی شده است که بخشی از آن آماده بهره برداری است. وجود برنامه، بودجه و پایش عملکرد به نظم در امور و شفافیت کمک می کند و نه تنها دانشگاه را در مسیر تدوین شده حرکت می‌دهد بلکه باعث تخصیص بهینه منابع خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد؛ احیای بنیاد شریف و تغییر نام و ماموریت آن یکی از اقدامات در جهت جذب منابع از محل هدایا و کمک‌ها بود که با کمک تعدادی از نیکوکاران علاقه‌مند به آموزش عالی و دانش آموختگان دانشگاه صنعتی شریف انجام شد. این نهاد که عملا مجددا متولد شده است در طول کمتر از سه سال توانسته است منابع زیادی را جذب کرده و مشارکت تعداد قابل توجهی را جلب کند. این منابع در اجرای پروژه‌های بزرگ، تجهیز آزمایشگاه‌های موجود یا ایجاد آزمایشگاه‌های جدید و نیز حمایت از دانشجویان هزینه شده‌اند. در همین راستا انجمن فارغ التحصیلان دانشگاه نیز فعالیت خود را توسعه داده و به کمک دانشگاه آمده است. بازسازی و نوسازی خوابگاهها یکی از پروژه‌های مهمی است که با محوریت انجمن فارغ التحصیلان و مشارکت دانش آموختگان دانشگاه در حال انجام است.
دکتر فتوحی تاکید کرد؛ نهادهای ایجاد شده یا احیا شده نیاز به مراقبت ویژه دارند تا در آینده بتوانند به عنوان پشتیبان و توانمند ساز فعالیت‌های اصلی دانشگاه در حوزه‌های آموزش، پژوهش و فرهنگ نقش ایفای نقش کنند.
رییس سابق دانشگاه در بخش پایانی صحبت‌های خود به ارایه تعریفی از دانشگاه خوب پرداخت و گفت: شاید این انتظار از فردی که مدت هفت سال سکان یکی از مهمترین نهادهای علمی کشور را در دست داشته است وجود دارد که نظرات خود را در مورد دانشگاه، فلسفه وجودی آن و نقشی که باید در جامعه ایفا کند، بیان نماید.
تجربه این سال ها و گفتگو با افراد مختلف از سلیقه‌ها، تفکرات و جایگاه‌های متفاوت مرا به این جمع بندی رسانده است که یک دانشگاه خوب باید وظایف زیر را به خوبی انجام دهد:
- کمک به بیداری علمی جامعه
بیداری علمی به معنی رسوخ تفکرات علمی در بطن جامعه و علمی فکر کردن و علمی عمل کردن افراد جامعه است. بیداری علمی از خرافات، توهمات و اعمال و رفتار عوام فریبانه جلوگیری می کند. دانشگاه ها از دو طریق می توانند به بیداری علمی کمک کنند. 1. تربیت جوانان و آشنا کردن آن ها با تفکر علمی و روش های علمی حل مسئله. 2. ترویج علم و تفکرات علمی در جامعه که به ارتقای سطح دانش و آگاهی متوسط جامعه منجر شود. بدیهی است که بیداری علمی با آزاد اندیشی، جامع نگری، احترام به عقاید و تفکرات مختلف و آمادگی برای یادگیری و کنار گذاشتن تفکرات و پیش فرض های غلط و ناکارآمد همراه است و دانشگاه ها باید برای دستیابی به آن، روش های خود را در آموزش و ارتباط با جامعه بهبود دهند.
- تلاش برای حل مسائل اساسی جامعه
با گذشت زمان، انتظار از دانشگاه‌ها برای ایفای نقش موثرتر در حل مسائل اساسی جامعه و گسترش حیطه خدمات خود به طیف وسیع‌تری از نیازها (از مقابله با چالش‌های بزرگ همچون مسائل زیست محیطی و بیماری‌های فراگیر تا ایجاد امید به آینده)، افزایش یافته است. شروع کار از تشخیص صحیح و دقیق نیازهای اساسی جامعه است (به عبارتی تعریف مسئله نصف حل آن است!). دانشگاه ها باید قدرت ارزیابی جامعه را در خود ارتقا دهند. پژوهش های دانشگاهی به ویژه آن بخشی که توسط جوانان در قالب پایان نامه ها و رساله ها انجام می شوند، تا حد امکان باید در ارتباط با نیازهای جامعه باشند. عملکرد دانشگاه و دانشگاهیان بر اساس میزان اثری که در جامعه داشته و نقشی که در حل مسائل ایفا کرده‌اند، مورد ارزیابی قرار گیرد.
- تربیت نسل جوان برای ایفای نقش موثر در جامعه
نقش سرمایه انسانی در رشد اقتصادی، رفاه اجتماعی، بهبود کیفیت زندگی و نهایتا سعادت انسان بر کسی پوشیده نیست. دانشگاه ها مرکز و محور تربیت نسل جوان و توسعه سرمایه انسانی در جامعه هستند. فـراهـم کردن مـحیط و بستری که در آن جوانان آزادنه و مشفقانه علایق خود را دنبال کنند، فرصت های برابر برای افزایش قابلیت ها و توانایی های خود در یک یا چند زمینه تخصصی داشته باشند و نه تنها مطالبی مفید و با کاربردی مشخص را یاد بگیرند؛ بلکه فرایند یادگیری را تمرین کنند تا بعد از فارغ التحصیلی نیز به یادگیری خود ادامه دهند. به علاوه آموزش و تربیت در دانشگاه ها باید به گونه ای طراحی شود که شهروندانی فعال، دغدغه مند نسبت به سرنوشت جامعه و دارای روحیه همکاری، مشاهده گرانی نقاد و متخصصانی با توانایی بالا در حل مسئله تحویل جامعه دهد. به همین دلیل، ارتقای بعضی از مهارت های اجتماعی و زندگی جوانان در کنار آموزش های رسمی و تخصصی لازم است. این موضوع به ویژه در دانشگاه صنعتی شریف که رتبه های بالای آزمون سراسری را دریافت می کند، به دو دلیل از اهمیت بالایی برخوردار است. اولا این جوانان در دوران تحصیل قبل از دانشگاه بیشتر بر مطالعه دروس و کسب آمادگی برای کنکور متمرکز بوده و فرصت کمتری را برای کسب مهارت های زندگی اختصاص داده اند. دوما دانش آموختگان ما به دلیل توانمندی هایی که دارند و در طول تحصیل در دانشگاه کسب می کنند می توانند افراد موثری در سطوح بالای جامعه باشند و اگر در کنار تسلط به دانش و تخصص به بعضی از مهارت های اجتماعی مسلط و مجهز نباشند ممکن است نتوانند آنطور که شایسته است اثرگذاری اجتماعی داشته باشند.
موارد فوق ممکن است همه آنچه که از دانشگاه انتظار می رود را در بر نگیرند ولی بنظرم شامل مهم ترین آنها است، که تحت عنوان "اثربخشی اجتماعی دانشگاه" دسته بندی می‌شوند. دانشگاه‌ها بطور عام و دانشگاه صنعتی شریف بطور خاص می‌باید به موضوع اثربخشی اجتماعی توجه ویژه‌ای داشته باشند، شاخص‌های دقیقی را برای ارزیابی میزان اثربخشی فعالیت‌های خود تعریف کنند، عملکرد خود را بر اساس این شاخص‌ها بطور مستمر اندازه بگیرند و اقدامات موثری را برای ارتقای سطح این شاخص‌ها و کاهش فاصله با وضعیت مطلوب، تعریف و اجرا کنند. به امید روزی که دانشگاههای ما در این زمینه در زمره بهترین‌های جهان باشند.
رییس سابق دانشگاه صنعتی شریف در پایان از همراهی و حمایت؛ اعضای هیئت رییسه، مدیران میانی دانشگاه و روسا و معاونین دانشکده‌ها و پژوهشکده‌ها، اعضای شورای دانشگاه، اعضای هیات امنای، اعضای هیئت علمی، کارکنان و دانشجویان تشکر و قدردانی کرد و گفت: امیدوارم این همراهی و همکاری در زمان مسئولیت دکتر جلیلی ادامه پیدا کند و ایشان با کمک همه اعضای خانواده بزرگ شریف بتوانند دانشگاه را به سمت تعالی و کسب افتخارات بیشتر هدایت کنند.
دکتر جلیلی سرپرست جدید دانشگاه در ابتدای صحبت‌های خود گفت: امروز مدیریت دانشگاهی به بنده سپرده شده که بی‌تردید برترین دانشگاه صنعتی کشور، یکی از بهترین دانشگاههای صنعتی منطقه‌ی غرب آسیا و دانشگاهی شناخته شده در جهان است. آمیخته شدن سطح بالای آموزشی و پژوهشی شریف با فضای فرهنگی پویای دانشگاه و مهارت‌های چندبعدی دانشجویان؛ شریف ما را به دانشگاهی فراتر از یک آکادمی صنعتی تبدیل کرده است. امروز آوازه‌ی شریف نه فقط در برترین مجامع علمی، که در محافل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نیز شنیده می‌شود و این یعنی شریف یک «کانونِ نخبگانی» است؛ یک دانشگاه که دانشجویان را تک ساحتی پرورش نمیدهد و آنها را برای نقش آفرینی موثر در عرصه‌های مختلف جامعه آماده می‌کند.
سرپرست دانشگاه گفت: مایلم اینجا و در این لحظه، درباره فرصت‌های پیش روی دانشگاه با شما صحبت کنم. «شریف آینده» رویای مشترکی است که همه ما با وجود گرایش‌های متنوع فکری، فرهنگی و سیاسی باید در ساختن آن نقش آفرین باشیم. کشور ما امروز با مسائل و چالش‌های جدی روبرو است. به عنوان یک معلم، خوب می‌دانم که شریفی‌ها و به طور خاص اعضای جوان این خانواده، همواره از چالش‌های تازه استقبال می‌کنند و در مواجهه بی‌واهمه با مساله‌ها، فرصت‌هایی را برای پیشرفت کشور خلق می‌کنند.
وی افزود: این چالش پذیری و مواجهه به مسائل پیچیده، شاخصه‌ی شریف و شریفی‌هاست. بر همین اساس من عمیقا معتقدم دانشگاه صنعتی شریف باید در شناسایی و حل مسائل کشور پیشرو باشد. ما باید تلاش کنیم که «سبک شریف» را در مواجهه با مسائل کلان کشور برجسته کنیم. این هدف قطعا با تکیه بر ظرفیت استادان، دانشجویان و همه نقش آفرینان ناحیه نوآوری شریف در دسترس خواهد بود.
دکتر جلیلی در ادامه خاطرنشان کرد؛ مساله مهم دیگری که به اعتقاد من در شریف آینده جایگاهی مهم خواهد داشت، پرداختن به پژوهشهای بنیادی است. همه می‌دانیم که هزینه کردن برای علوم پایه، در واقع سرمایه‌گذاری برای آینده است. تقویت علوم پایه باید مدنظر همه ما باشد چون برای ساختن آینده‌ای درخشان به این علوم نیاز داریم. در این زمینه، بیش از هر چیز نیاز به منابع مالی متنوع داریم که بخشی از آن باید از طریق نهادهای حمایتی داخلی، بخشی در تعامل با صنایع های‌تک و بخشی از طریق توسعه تعاملات پژوهشی بین‌المللی محقق شود.
سرپرست دانشگاه توجه و تمرکز بر دانش‌های نوین بین رشته‌ای، خلق فرصت‌های تازه برای توسعه‌ی فعالیت‌های پژوهشی دانشگاه و بهبود کمی و کیفی فرصت‌های مطالعاتی را از جمله اقداماتی دانست که باید در این محور باید صورت بپذیرد.
وی افزود: از سوی دیگر یکی از وظایف ما به کارگیری دانش انباشته در دانشگاه شریف برای حل مسائل کشور است. باید مسائل را نخست بشناسیم و سپس راه حل‌های علمی برای آنها ارائه کنیم. بنابراین ارتباط پایدار با صنعت، ضرورتی حیاتی برای دانشگاه ما است و این مستلزم تمرکز بر نیازهای واقعی صنعت است. دانشگاه باید نقشی فعال در تولید ارزش افزوده داشته باشد و از این طریق جایگاه طبیعی خود در کشور را نمایان و برجسته سازد.
دکتر جلیلی یادآور شد؛ برای دستیابی به این هدف، گسترش «فناوری‌های نوین ارزش آفرین» و نیز«فناوری‌های اقتدار آفرین» در دستور کار ما خواهد بود. همچنین در توسعه تعاملات صنعتی نیاز به جهش داریم و برای تحقق این جهش، باید سرعت زیرساخت‌های خود و به خصوص زیرساخت‌های نرم افزاری را ترمیم و یا تکمیل کنیم.
سرپرست جدید دانشگاه در بخش دیگری از صحبتهایش گفت: اما در بعد آموزش، دوران همه‌گیری کرونا به ما آموخت که ناگزیر باید به سمت استفاده از روش‌های نوین آموزشی حرکت کنیم. مستقل از آنچه پس از این درباره‌ی همه‌گیری ویروس کرونا رخ می‌دهد، حرکت در جهت نوسازی روش‌های آموزشی و بهره گیری از فناوری‌های نوین آموزش یکی از وظایف دانشگاه‌ها به خصوص دانشگاه صنعتی شریف است. ما در راستای بهینه سازی روش‌های آموزش حضوری و گسترش دوره‌های مجازی، میتوانیم و بلکه باید پیشرو و الهام بخش باشیم. برای تحقق این اهداف به بلندپروازی و انرژی استادان جوان و تجربه پیشکسوت‌هایمان نیاز داریم.
دکنر جلیلی یادآور شد؛ همانطور که پیش از این ذکر کرده بودم، شعار محوری من «شریف برای زندگی» است. این شعار دوسویه دارد. یکی نسبت شریف با بهبود زندگی مردم ایران در همه شئون و دیگری، تبدیل شدن شریف به دانشگاهی چندبعدی و پرنشاط که دانشجویان در آن به معنای واقعی کلمه «زندگی» کنند.
برای تحقق سویه اول این شعار، ما باید حصار تنیده شده میان دانشگاه و جامعه را از میان برداریم. اعضای خانواده‌ی بزرگ دانشگاه شریف باید نسبتی متعین و مشخص با جامعه‌ی متکثر، متنوع و رنگارنگ ایران داشته باشند و این نسبت باید خود را در پروژه‌های علمی، پایان نامه‌ها، مقالات و دستاوردهای اساتید و دانشجویان نشان دهد.
همچنین؛ رسیدن به سویه دوم این شعار و تبدیل شدن شریف به دانشگاهی برای زندگی نیز مستلزم برخی اقدامات اساسی است. رونق بخشی به فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی دانشجویان، حراست از آزادی‌های مشروع و قانونی فعالیت دانشجویی، مواجهه پدرانه و سعه صدر در برابر فعالیت‌های دانشجویان، حمایت مادی و معنوی از ایده‌ها و اقدامات فعالین فرهنگی و اجتماعی، ایجاد و تقویت بسترهای آزاد اندیشی در دانشگاه و توجه به نیازهای روحی و عاطفی دانشجویان در برنامه ریزی‌های آموزشی، پژوهشی و فرهنگی دانشگاه از جمله اقداماتی است که باید برای تبدیل شدن شریف به دانشگاهِ زندگی انجام دهیم.
دکتر جلیلی گفت: شریف برای ایران و شریف برای شریفی‌ها است. شریف خدمتگزار مردم ایران است و بنده خدمتگزار خانواده شریف هستم. من تمام تلاش خود را در جهت مهیا کردن شریف برای زندگی در هر دو معنای پیش گفته به کار خواهم بست و برای انجام هرچه بهتر وظایفم دست یاری به سمت خانواده بزرگ شریف دراز می‌کنم. برای رسیدن به این هدف به یاری همه شما نیاز دارم و باور دارم که با مشارکت تک تک اعضای خانواده بزرگ شریف، ما میتوانیم نقش برجسته‌ای در تحقق این آرزو ایفا کنیم.
سرپرست جدید دانشگاه صنعتی شریف در بخش پایانی سخنان خود گفت: من با شما عهد می‌بندم که تلاش خواهم کرد به همه سنت‌های خوب دانشگاه صنعتی شریف پایبند باشم. من تلاش خواهم کرد که «کیفیت» جزء اصلی همه برنامه‌ها و شاخصه اصلی همه ارزیابی‌ها باشد. من تلاش خواهم کرد ضمن بهبود جایگاه علمی دانشگاه صنعتی شریف، به ارتقای شاخص‌های اجتماعی و فرهنگی در دانشگاه متعهد باشم. من تلاش خواهم کرد خدمتگزاری لایق برای این خانواده عزیز و بزرگ باشم. ما رویای مشترکی داریم که عامل پیوندمان با وجود همه‌ی تفاوت‌ها و تکثرهاست. رویای مشترک ما «شریف» است و من با شما عهد می‌بندم که از هیچ تلاشی برای بهبود احوالات شریف، این رویای مشترک عزیز دریغ نکنم.
در ادامه مراسم دکتر زلفی‌گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری حضور در دانشگاه صنعتی شریف، نماد و نمود آموزش عالی، دانشگاه نام‌آور کشور را باعث افتخار دانست و افزود: دانشگاه صنعتی شریف به محلی تبدیل شده است که هر داوطلب کنکور آرزو دارد روی صندلی کلاس درس این دانشگاه بنشیند. برای تمامی دانشجویان کشور و به خصوص دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف آرزوی توفیق دارم و خداقوت به تمامی اعضای هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف، از خداوند برای شما عزیزان که برای آینده‌سازان و آینده‌داران کشور عزیزمان ایران خدمت رسانی می‌کنید آرزوی سلامت دارم.
وزیر علوم در ادامه ضمن ابراز نگرانی نسبت به آینده شخصیت علمی کشور افزود: باید برای توزیع متوازن استعدادها در رشته‌های مختلف علمی در کشور فکری کنیم. این یک دغدغه جدی است. انتخاب رشته بر اساس آینده شغلی و نه علاقه و استعداد و توانایی افراد ممکن است شخصیت علمی کشور را در آینده از حالت توازن خارج کرده و به صورت کاریکاتوری درآورد.
دکتر زلفی‌گل یکی از اقدامات کوتاه مدت برای حل این مسئله را اهدای بورسیه به مدال‌آوران المپیاد دانست و گفت: اگر ما شرایط ادامه تحصیل و تضمین شغل این عزیزان را فراهم آوریم، میتوانیم در آینده امیدوار باشیم که جایزه نوبل را برای کشورمان دریافت کنیم. وی افزود: فعالیت دانشگاه‌ها و به خصوص دانشگاههای دولتی باید در راستای رفع نیازها و حل مسائل جامعه باشد.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در ادامه در خصوص وضعیت اخیر مهاجرت خاطرنشان کرد: بخشی از مهاجرت نخبگان طبیعی است چرا که اندیشمندان متعلق به مرزهای جغرافیایی نیستند اما زمانی که این امر از حالت تعادلی، تعاملی و تکاملی خارج شود به یک پدیده یک طرفه تبدیل شده و جای نگرانی دارد.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری این مورد را نیز در ارتباط مستقیم با مشکل اشتغال جوانان دانست و افزود: اگر نخبگان در کشور جایگاه درخور شان خود را پیدا کرده و احساس کنند برای کشور موثر هستند هیچگاه حاضر به ترک وطن نمی‌شوند. دکتر زلفی‌گل وضعیت فعلی جامعه و توفیقات حاصله در عرصه‌های مختلف اعم از صنایع دفاعی و نظامی، علم نانو، سلولهای بنیادی و ... را نتیجه تلاش دانشگاهیان دانست و افزود: با این وجود انتظار می‌رود در قرن 21 تاثیر دانشگاه‌ها در حل مسائل جامعه بیشتر از این باشد.
دکتر زلفی‌گل از آغاز نظام ملی پیشنهادات و سامانه جامع تحقیقات نیاز محور و تاسیس صندوق علوم، تحقیقات و فناوری خبر داد و گفت: تمام تلاش خود را می‌کنیم تا نیازهای کشور نمایه شود و در معرض دید محققین قرار گیرد. شاید ضرورت داشته باشد جریان ارتباط با صنعت را معکوس کنیم و شرایطی ایجاد شود که صنعت به سراغ دانشگاه بیاید. وزیر علوم در ادامه گفت: صندوق بنیاد علم ایران نیز توسط ریاست جمهوری امضا شده است که با طراحی و اجرای سامانه تحقیقات نیاز محور پیش‌بینی می‌شود هدایت بخش قابل توجهی از پتانسیل تحقیقاتی کشور را در راستای نیازهای کشور به‌کار گیریم.
دکتر زلفی‌گل مسیر دانایی را تدریجی و پلکانی دانست و اضافه کرد: فعالیت دانشگاههای کشور در 4 دهه اخیر طبیعی و بسیار منطقی طی شده است و در حال حاضر با وجود شرایط جدید نیازهای تازه‌ای پیدا شده است و این امر بکارگیری راهکارها و شیوه‌های جدید را می‌طلبد که برای تحقق آن دست نیاز ما به سوی دانشگاه‌هاست تا مجری اندیشه و تفکر اندیشمندان و استادان دانشگاه‌ها باشیم.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری همچنین دانشگاه شریف را خط‌دهنده به آموزش عالی کشور و الگوی سایر دانشگاه‌ها، به‌خصوص در زمینه فناوری و تحقیقات کاربردی دانست.
گفتنی‌است در حاشیه این مراسم سالن آمفی تئاتر دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه نیز افتتاح شد. این سالن حدود 500 نفر در دو بخش اصلی(400نفر) و نیم طبقه(100نفر) ظرفیت دارد.
