جمعی از دانش آموختگان جوان دانشگاه صنعتی شریف با بکارگیری تکنولوژیهای روز دنیا، موفق به ساخت رباتهای صنعتی خدماتی هوشمند شدهاند. رباتهایی کاملا بومی که کار ساخت بدنه، سخت افزار و تمام طراحیهایش توسط همین تیم جوان انجام میشود.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه صنعتی شریف؛ تیم ذهنهای زیبا یا به بیان تجاری (BMs)Beautiful Minds اولین گروه رباتیک منسجم در ایران در حوزه جذاب موبایل رباتهای خدماتی هوشمند است. تمرکز این تیم جوان، برخلاف معدود گروههای رباتیک فعال در ایران، نه رباتهای اجتماعی و نه رباتهای غیرصنعتی، بلکه بازار وسیع رباتهای صنعتی خدماتی هوشمند هستند. اولین محصول استارتاپ BMs، ربات پیشخدمت در رستورانی در اصفهان آغاز به کار کرد. این رستوران اولین رستوران رباتیک در ایران است که پیشخدمتهای آن رباتها هستند و این رباتهای هوشمند، علاوه بر صحبت و سفارشگیری از مشتری، بعد از آمادهسازی سفارش، غذا را برای مشتری حمل میکنند. تا به امروز، قرارداد ساخت 70 عدد از این رباتهای پیشخدمت با بخش خصوصی منعقد شده است.
هم اکنون تیم ذهنهای زیبا از 12 تن تشکیل شده که همگی دانش آموختهی دانشگاه صنعتی شریف هستند. مهندس ساسان محمدی مدیرعامل و مهندس احسان بابایی سرپرست تیم فنی انتخاب شدهاند. سال 1400 با بررسی بازار گسترده رباتیک در جهان، جرقه ایجاد چنین گروهی شکل گرفت، نکته قابل توجه این است که تعداد زیادی از گروههای رباتیک موجود، بدنه و سخت افزار ربات را از خارج از کشور وارد میکنند و فقط کار نرمافزاری آن را در داخل انجام میدهند، اما در رباتهای تیم ذهنهای زیبا، این موضوع کاملاً برخلاف گروههای موجود است و کار ساخت بدنه، سخت افزار و تمام طراحیهای ربات نیز توسط اعضای گروه انجام میشود. محور اصلی کدنویسی گروه مبتنی بر پلتفرم ROS است که میتوان گفت جزو معدود گروههای فعال در این حوزه در ایران است.
پلتفرم ROS در سال 2007 توسط دانشگاه استنفورد آمریکا به بازار رباتیک معرفی گردید و نکته قابل توجه این است که سازمان ناسا از این پلتفرم در موبایل رباتهای مختلفی که دارند، استفاده میکنند، طوری که در سال 2012 ربات Mars Curiosity Rover که برای ماموریت به مریخ فرستاده شد، کدهای آن کاملا بر اساس پلتفرم ROS نوشته شده بود. علاوه بر ROS تعدادی شبیهساز دیگر مثل گزبو و آرویز هم ایجاد شده است که ناسا از این موارد نیز در تکنولوژی رباتهایش استفاده میکند. برنامه نویسی ROS معمولا با پایتون و++C صورت میپذیرد که عموما با پایتون نوشته میشود که سرعت دولوپ هم در آن بشدت بالاست.
همچنین آیزاک در سال 2018 توسطnvidia معرفی شد که پلتفرمی برای راه اندازی کدهای هوش مصنوعی، سنسورهای مختلف و مدلهای آماده برای رباتهای هوشمند بر روی بردهای با گرافیک شرکت nvidia است که در واقع تکمیل کننده پلتفرم ROS است و به راحتی قابل تطبیق با آن میباشد. ورژن جدید این پلتفرم علاوه بر این شامل شبیهسازهای بسیار قدرتمندی است که شرکت nvidia از دیتای آن برای آموزش مدلهای دیپ لرنینگ استفاده کرده است. گروه ذهنهای زیبا با بکارگیری تکنولوژیهای لبهای از این دست، توانستهاند در این مسیر پیشرو باشند.
همکاری مثبت و خوب با آزمایشگاههای دانشکدههای مهندسی برق و مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی شریف و ارتباط با اعضای هیئت علمی و دانشجویان گروه برق و مکانیک دانشگاه از ویژگیهای منحصر به فرد گروه مهندسی«ذهنهای زیبا» است. این همکاری سبب شده است تمام طراحیهای مکانیکی رباتها توسط یکی از بهترین گروههای مکانیک دانشگاه صورت پذیرد و کارهای دیجیتال، هوش مصنوعی، کنترل و ناوبری تیم هم توسط بقیه اعضای گروه انجام شود. همچنین خلاقیت این گروه محدود به عرضه رباتهای رستوران نیست و دید گستردهتری به این حوزه دارند. از جمله اهدافی که این گروه دنبال میکند، عرضه انواع مختلف رباتهای خدماتی از جمله رباتهای همراه بیمار در بیمارستان، ربات همراه مشتری در فروشگاههای بزرگ و ربات همراه در بانک است.
با توجه به گسترش فرهنگ استفاده از ربات در سراسر جهان و بازار 18 بیلیون دلاری آن تا سال 2018، پیشبینی شده است که این بازار تا سال 2026 به عدد 59 بیلیون دلار برسد. با توجه به اقتصاد ایران، در صورتی که یک درصد از این بازار جهانی به ایران اختصاص یابد، مبلغی حدود نیم بیلیون دلار باید به بازار رباتیک ایران اختصاص داده شود که در حال حاضر این رقم بسیار ناچیز است و نیازمند سرمایهگذاری و توجه بیشتری است. علاوه بر این، ارزش بازار حمل و نقل هوشمند و لجستیک در جهان بالغ بر 29 میلیارد دلار است، که در بین تمام استارتآپهای موجود در حوزههای مختلف، بیشترین رقم را به خود اختصاص داده است. این بازار در سلطه هوش مصنوعی و رباتیک قرار دارد، یعنی دقیقا حوزه فعالیتی که گروه ذهنهای زیبا بر روی آن تمرکز دارد و برنامههای سه ساله آینده گروه بر اساس آن برنامهریزی شده است.
این تیم که هم اکنون عضو پارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی شریف است پس از دستیابی به علم ساخت ربات پیشخدمت رستوران، در حال بررسی و رایزنی فشرده و فنی با یکی از ارگانهای دولتی است تا یکی از مشکلات بسیار جدی این ارگان را با استفاده از ایده رباتهای هوشمند پیشنهادی برطرف کند.
گروه ذهنهای زیبا با شعار «ما به گذشته بدهکاریم، زمان حال را داریم و آینده از آن ماست» در شرایطی که نخبگان در حال اقدام برای مهاجرت از کشور هستند، ماندن و خدمت به میهن عزیزمان را انتخاب کرده است.