آزمایشگاه شبیه‌ساز راکتور

با توجه به عدم امکان کار واقعی با راکتور برای دانشجویان، آشنایی عملی در آزمایشگاه شبیه‌ساز راکتور انجام می‌شود و عملکرد یک راکتور هسته‌ای به‌طور کامل به‌صورت مجازی در این آزمایشگاه پیاده‌سازی می‌شود.


در راستای آشنایی بیشتر با آزمایشگاه‌های دانشگاه صنعتی شریف، در این گزارش، آزمایشگاه شبیه ساز راکتور دانشکده مهندسی انرژی دانشگاه معرفی می‌شود.

 طرح ساخت و توسعه آزمایشگاه شبیه‌ساز راکتور به‌منظور آشنایی دانشجویان با فرآیند راه‌اندازی و بهره‌برداری از نیروگاه‌های هسته‌ای و تحلیل رویداد‌های محتمل آن در سال 1393 مورد بهره‌برداری قرار گرفت.

 در مرحله اول بهره‌برداری از این آزمایشگاه، با تمرکز بر مدار اول یک نیروگاه فرضی 100 مگاواتی تجهیزات مدار اول، قلب راکتور و معادلات حاکم بر فیزیک راکتور به صورت نرم‌افزاری و سخت‌افزاری شبیه‌سازی گردیده و برای آموزش بهره‌برداری و تحلیل حوادث محتمل مورد استفاده قرار گرفت.

 در مرحله بعد و پس از شناسایی نقاط نیازمند بهبود، مدار دوم نیروگاه مورد‌‌ نظر به همراه بخشی از سیستم‌های ایمنی و کمکی (مانند سیستم خنک‌کن اضطراری راکتور و سیستم کنترل حجمی و شیمی سیال) به شبیه‌ساز راکتور اضافه شد که منجر به مطالعه دایره گسترده‌تری از پدیده‌های محتمل در بهره‌برداری و مدیریت حوادث نیروگاه‌های هسته‌ای شد. پس از این مرحله، پنل ارتباط با شبکه برق سراسری نیز به‌منظور مطالعه و بررسی مسائل مرتبط با ارتباط نیروگاه با شبکه به شبیه‌ساز اضافه گردید.

 هم‌اکنون این شبیه‌ساز در دروس مرتبط با گرایش مهندسی راکتور مانند ایمنی هسته‌ای و آزمایشگاه راکتور به‌صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد و بسیاری از رویداد‎های محتمل نوترونیکی و ترموهیدرولیکی در آن شبیه‌سازی شده و مورد بررسی قرار می‌گیرند. همچنین، در برخی از دوره‌های آموزشی برگزار‌شده در دانشکده مهندسی انرژی مانند «آشنایی کارکنان دیسپاچینگ ملی با کنترل توان نیروگاه‌های هسته ای»، این شبیه ساز در نمایاندن ملاحظات بهره‌برداری از نیروگاه‌های هسته ای نقش بسزایی داشته است.

مهم‌ترین اهدف مورد توجه در آزمایشگاه شبیه‌ساز راکتور عبارتند از: آشنایی دانشجویان با اجزای مختلف یک راکتور قدرت و منطق­‌های کنترلی مرتبط، توجه ویژه به منطق­‌های کنترلی اجزا در هماهنگی با یکدیگر بر اساس کارکردهای مورد نیاز، دستیابی به درک عمیق­‌تر از مفاهیم پایه فیزیک راکتور و ترموهیدرولیک، دستیابی به تحلیل منطقی از رفتارهای دینامیکی راکتور با بررسی گذارها و ....

در این آزمایشگاه مجموعه آزمایش‌هایی همچون آزمایش‌های ترموهیدرولیکی شامل گرم کردن راکتور، بررسی تاثیر فشار مدار دوم بر مدار اول، بررسی تاثیر اجزای فشارنده در گرم‌شدن راکتور، آزمایش‌های فیزیک راکتور شامل: فاکتور تکثیر و اثرتغییر دما بر آن، بحرانی‌کردن راکتور با میله‌های کنترل و اسید بوریک، کالیبراسیون میله‌های کنترل و اسید بوریک، تعیین ارزش کل میله کنترل پیش­بینی شده و قابل انجام است.

همچنین، دربخش تحلیل حوادث در این آزمایشگاه به متغیرهایی چون تغییرات غیرعادی راکتیویته، کاهش دبی جریان خنک‌کننده، افزایش موجودی سیال مدار اول، افزایش و کاهش برداشت حرارت توسط مدار دوم، کاهش موجودی سیال خنک‌کننده، مورد توجه قرار می‌گیرد.

علاقه‌مندان جهت کسب اطلاعات بیشتر و ارتباط با دفتر آزمایشگاه می‌توانند با شماره 66166101 تماس حاصل کنند یا به تارنمای دانشکده مهندسی انرژی مراجعه نمایند.